De stamboom van mijn oma Johanna Overmeer


Mijn oma van mijn vaders kant is Johanna Maria Overmeer (2-5-1890 / 21-9-1976) en was getrouwd op 4-1-1923 met Lubbertus Hendrikus Krom (12-7-1888 /31-10-1968). De familie Overmeer komt uit Stompwijk en gaat terug tot ca. 1525.




 

Voor meer informatie met betrekking tot vele andere families "Overmeer" kunt u informeren bij Pierre van Overmeire

 

Ten eerste gaat mijn dank gaat uit naar Wim Overmeer. Zijn inbreng met betrekking tot de familie Overmeer is groot. Het onderzoek van Wim Overmeer is zeer gedetaileerd en goed onderbouwd met vele bronvermeldingen. Hieronder volgt de inleiding, geschreven door hem.

Geschiedenis van de geslachtsnaam "OVERMEER"

Dat de naam "Overmeer" aan het water is ontleend ligt voor de hand. De naam betekent immers: "Opgaan naar het meer". Dat deze naam mogelijk verband houdt met het Zoetermeer dat in 1614 werd ingepolderd, is niet onaannemelijk, want de voorouders die de naam "Overmeer" voor het eerst gebruikten, woonden immers aan dat Zoetermeer. Na de droogmaking in 1614 stond het Zoetermeer als Zoetermeersche Meerpolder te boek. Het was deels gelegen nder Stompwijk, dat sinds 1938 deel uitmaakt van de gemeente Leidschendam, en deels onder de gemeente Zoetermeer.

Het onderzoek naar de herkomst van de geslachtsnaam "Overmeer" had echter nog een verrassing in petto. Gebleken is dat de naam "Overmeer" vóór het jaar 1660 in de archiefstukken helemaal niet voorkomt, en dat het geslacht "Overmeer" in de jaren daarvoor onder een andere naam, namelijk die van "Snijer", dan wel "oude Snijer" en/of "jonge Snijer" bekend was. Onder deze namen kwam ons voorgeslacht ook voor in de oude archiefstukken van vóór het jaar 1660.

Vanaf het jaar 1660 is de naam "Overmeer" de familienaam van het geslacht "Overmeer", en is dat gebleven op de dag van vandaag. Tot 1658, het jaar waarin de laatste "Snijer" van het geslacht "Overmeer", namelijk "Dirck Cornelisz jonge Snijer", voorouder in de derde generatie, overlijdt, komt de familie in de archiefstukken uitsluitend voor onder de naam "Snijer", danwel "oude Snijer" en/of "jonge Snijer". Vanaf het jaar 1660 komt daar verandering in. Dan wordt de naam "Snijer" en/of "jonge Snijer" door de kinderen van de eerder genoemde "Dirck Cornelisz jonge Snijer" niet meer gebruikt en komt bij het nageslacht deze naam niet meer voor. Alleen de weduwe van "Dirck Cornelisz jonge Snijer", te weten "Janntje Tonnisdr Clover", komt onder deze naam nog wel voor in de archiefstukken van Stompwijck.

Uit onderzoeken in het Rijksarchief te 's-Gravenhage, de gemeentelijke archieven van Leidschendam, Stompwijk en Veur en van het Hoogheemraadschap van Rijnland te Leiden, is voorts gebleken dat "oude Cornelis Dirckz Overmeer", de vermoedelijke oudste zoon van de genoemde "Dirck Cornelisz jonge Snijer" en "Jannetje Thonisdr Clover" is. Tezamen met zijn broer "jonge Cornelis Dirckz Overmeer", als eerste met de naam "Overmeer" vermeld in de bedeboeken van Stompwijck over het jaar 1660. Deze bedeboeken zijn aanwezig in het gemeentelijk archief van Leidschendam. Hun vier broers, te weten: Jan, Arent, Hendrik en Claes, komen in de jaren daarna eveneens met de naam "Overmeer" in deze archieven voor. Dat zij ook nog zusters hebben gehad, daarvan is nog niets gebleken, maar ook niet uitgesloten.(*) Het is echter niet na te gaan, omdat de doopboeken van Stompwijk uit die tijd ontbreken en het in andere archiefstukken niet wordt vermeld. Mogelijk komen zij, indien ze gehuwd zijn, onder hun patronieme (=vadersnaam) voor bij de geslachtsnaam van hun echtgenoot.

Het gezin van "Dirck Cornelisz jonge Snijer", heeft uit de tenminste zes hiervoor genoemde kinderen bestaan. Hoeveel kinderen er werkelijk uit het huwelijk van "Dirck Cornelisz jonge Snijer" en "Jannetje Thonisdr Clover" zijn geboren is niet bekend en is waarschijnlijk ook niet te achterhalen, omdat, zoals eerder gezegd, de doopboeken uit die tijd, in de archieven ontbreken en het in de andere archiefstukken niet wordt vermeld. Vóór het jaar 1660 werd het voorgeslacht van de "Overmeer" en in de oude archiefstukken aangeduid met de naam "Snijer", danwel de "oude Snijer" en/of de "jonge Snijer". Dit vanwege het feit dat "Cornelis Arentz Snijer", ook wel aangeduid als "den ouden Snijer", de grootvader van de vijf kinderen van "Dirck Cornelisz jonge Snijer" en "Jannetje Thonisdr Clover", het beroep van kleermaker (=Snijer) heeft uitgeoefend.

"Dirck Cornelisz jonge Snijer" en "Jannetje Thonisdr Clover", de ouders van onze eerste voorouders met de naam "Overmeer", zijn in de archiefstukken niet aangetroffen onder de naam "Overmeer". Zij gebruikten deze naam dus kennelijk niet.

Waarom hun hiervoor genoemde zes kinderen de naam "Overmeer" als familienaam zijn gaan gebruiken en niet de naam van hun vader, "jonge Snijer" of "Snijer", als familienaam hebben aangehouden, is niet achterhaald kunnen worden, evenals de vraag, waarom zij juist de naam "Overmeer" als familienaam zijn gaan gebruiken. Mogelijk heeft hun woonplaats aan het vroegere Zoetermeer, gelegen in de provincie Zuid-Holland, bij de keuze van deze naam een rol gespeeld.

De naam "Overmeer" komt, met die van de gebroeders "oude"- en "jonge Cornelis Dirckz Overmeer" als eerste, voor in de bedeboeken van Stompwijck over het jaar 1660. Voordien komt de naam "Overmeer" in geen van de geraadpleegde oude archiefstukken voor. Ook in het Quohier van het Hoofdgeld anno 1623 van het Hoogheemraadschap van Rijnland, dat alle dorpen van Rijnland omvat, waaronder Stomwijck, komt de naam "Overmeer" niet voor.

In een akte, verleden voor Schout en Schepenen van de banne van Stompwijck van 28 juli 1660 (RAS, inv. nr. 19, pag. 152), verkoopt "Jannetje Thonisdr Clover", weduwe van "Dirck Cornelisz jonge Snijer", aan haar zoon "Cornelis Dircxe Overmeer", een huijsinge e.d., met 31 hont flodderland, vergelijkbaar nu met 4.40.20 ha, onder Stompwijck. In het jaar 1664 treedt "oude Cornelis Dirksz Overmeer", in een akte van verkoop van 16 april 1664 (RAS, inv. nr. 21, pag. 100), verleden voor Schout en Schepenen van de banne van Stompwijck, op als vervanger van zijn moeder, "Jannetje Thonisdr Clover". Bij het verlijden van de eerste akte in 1660, was "Jannetje Thonisdr Clover" al twee jaren weduwe van "Dirck Cornelisz jonge Snijer".

Conclusie: "Dirck Cornelisz jonge Snijer" en "Jannetje Thonisdr Clover" zijn de ouders van "oude Cornelis Dirckz Overmeer" en ook van zijn reeds eerder vermelde vijf broers. Er zijn geen stukken aangetroffen waaruit blijkt dat "Jannetje Thonisdr Clover" eerder gehuwd is geweest met ene "Dirck Cornelisz Overmeer". Alle zes kinderen van "Dirck Cornelisz jonge Snijer" en "Jannetje Thonisdr Clover" worden in de oude archiefstukken vermeld met het patroniem (=vadersnaam) Dirckzoon achter hun voornaam.

"Dirck Cornelisz jonge Snijer" was een van de zeven kinderen van "Cornelis Arentz den ouden Snijer", ook wel "Snier" genaamd. Deze ging voor 1610 onder de naam "Snijer" door het leven. Vanaf de tijd, dat zijn kinderen zelfstandig door het leven gingen, komt deze "Cornelis Arentz Snijer" in de archiefstukken voor als "Cornelis Arentz den ouden Snijer" en worden zijn kinderen als "jonge Snijer" aangeduid.

Tot het jaar 1658, het jaar van zijn overlijden, staat "Dirck Cornelisz jonge Snijer" in de bedeboeken van Stompwijck vermeld als belastingplichtige. Echter vanaf 1659 tot en met 1669 staat "Dirck Cornelisz jonge Snijer"-s weduwe als belastingplichtige daarin vermeld. Hieruit blijkt dat zij na 1660 de naam "jonge Snijer" heeft gehandhaafd, terwijl haar kinderen met de naam "Overmeer" in deze bedeboeken vermeld staan. Uit de akte van scheiding en deling van de nalatenschap van "Thonis Jansz Clover", de vader van "Jannetje Thonisdr Clover", van 24 mei 1650 (RAS, inv. nr. 13, pag. 196), blijkt, dat "Dirck Cornelisz jonge Snijer" getrouwd was met "Jannetje Thonisdr Clover". Omdat de huwelijksakten opgemaakt vóór 1630 in de archieven ontbreken, is hun huwelijksakte niet te achterhalen.

Op 28 juli 1660 (RAS, inv. nr. 19, pag. 153), verkoopt "Jannetje Thonisdr Clover", weduwe en boedelhoudster van "Dirck Cornelisz jonge Snijer", aan haar zoon "Cornelis Dirckz Overmeer", een huijsinge e.d. aan de Ommedijck onder Stompwijck. Hieruit blijkt niet of de "oude"- danwel de "jonge Cornelis" bedoeld wordt. Bij de verkoop van een partij flodderland, gelegen onder Stompwijck, aan "Jan Dirckz Overmeer", eveneens wonende aan de Ommedijck, bij akte verleden voor Schout en Schepenen van de banne van Stompwijck op 15 april 1664 (RAS, inv nr. 21, pag. 100), vervangt "oude Cornelis Dirckz Overmeer" zijn moeder, "Jannetje Thonisdr Clover". Hieruit blijkt dat "oude Cornelis Dirckz Overmeer" een zoon is van "Jannetje Thonisdr Clover".

De naam "Snijer" staat voor kleermaker, zo blijkt uit de op 14 juli 1601 (RAS, inv. nr. 58, pag. 13) opgemaakte akte van aankoop van een huijsinge en erve onder Stompwijck door "Cornelis Aertsz Snijer". In deze koopakte staat hij vermeld onder de naam "Snijer" en in de een maand later opgemaakte akte aangaande een losrente op dezelfde huijsinge staat hij vermeld onder de naam "Cleermaecker".

Op 29 maart 1636 geeft "Cornelis Cornelisz jonge Snijer", als behoude vader (=groot- of stiefvader) ter secretarie van de banne van Stompwijck, het voorgenomen huwelijk aan van "Jannetje Jansdr Joppe" met "Jacob Jorisz den Elzen". Het daarvan opgemaakte stuk van ondertrouw wordt door deze "Cornelis Cornelisz jonge Snijer" gewaarmerkt, want zijn naam kon hij niet schrijven, met het merkteken van een schaar. Het gebruik van dit merkteken als een zogenaamde handtekening, doet vermoeden dat ook hij kleermaker van beroep was. Dat hij tevens bij de winning van turf betrokken moet zijn geweest, blijkt uit de vele akten van aan- en verkoop van veengrond onder Stompwijck waarin zijn naam wordt vermeld. Deze "Cornelis Cornelisz jonge Snijer" woonde aan de Knip. Dat is de plaats waar de huidige Kniplaan uitkomt op de Stompwijkseweg, onder Stompwijk.

Opvallend is, dat de namen "Snijer" en "jonge Snijer", na het jaar 1660 nagenoeg niet meer voorkomen in de archiefstukken. Daarmee zijn ze in Stompwijk zo goed als van het toneel verdwenen.

Voor zover tot nu toe is nagegaan, hebben de "Snijer"-s noch de "Overmeer"-en een familiewapen hebben gehad of nagelaten.


's-Gravenhage, december 1993


(*) Inmiddels, september 2006 zijn twee dochters gevonden in de notariële aktes Zuid-Holland, akte van scheiding dd. 17-12-1679 nr 2/141, Huis en flotterland
Erfgenamen:
Jan Dircxsz Overmeer, belender
Cornelis Dircxsz jo Overmeer, belender
Arent Dircxsz Overmeer
Jannetgen Dircxsz Overmeer
Geertgen Dircxs Overmeer egv. Jan Cornelisz van der Lee